EORI Numarası Nedir?

EORI Numarası Nedir? Küreselleşen dünyada, sınır ötesi ticaret yapmak her zamankinden daha yaygın hale geldi. Ancak, uluslararası lojistik ve gümrük süreçleri, özellikle de Avrupa Birliği (AB) ve Birleşik Krallık (BK) ile ticaret yapan işletmeler için karmaşık olabilir. Bu süreçlerin merkezinde, EORI (Ekonomik İşletmecilerin Kayıt ve Kimliklendirme) Numarası adı verilen kritik bir tanımlayıcı bulunur. Bir EORI numarası, gümrük yetkililerinin AB ve BK içinde ve dışında yapılan tüm gönderileri izlemesine ve kaydetmesine olanak tanıyan benzersiz bir kimlik numarasıdır. Bu numara, uluslararası ticaretin sorunsuz ve yasalara uygun bir şekilde yürütülmesi için hayati öneme sahiptir.

EORI Numarası Nedir ve Ne İşe Yarar?

EORI, “Economic Operators Registration and Identification” kelimelerinin kısaltmasıdır ve Türkçe’ye “Ekonomik İşletmecilerin Kayıt ve Kimliklendirme Numarası” olarak çevrilir. Basitçe ifade etmek gerekirse, bir işletmenin uluslararası ticarette kullanılan kimlik numarasıdır. Bu numara, gümrük beyannamelerinde ve diğer gümrük işlemlerinde kullanılır.

EORI numarasının temel işlevi, gümrük otoritelerinin, ithalat ve ihracat süreçlerinde ekonomik operatörleri (yani işletmeleri veya kişileri) tanımlamasını sağlamaktır. Gümrük beyannamesi doldurulduğunda, EORI numarası, gönderiyle ilgili tüm bilgilerin doğru işletmeyle eşleşmesini sağlar. Bu, gönderilerin daha hızlı işlenmesine, hata oranının düşürülmesine ve ticaretin şeffaflığının artırılmasına yardımcı olur. EORI numarası olmadan, AB veya BK’ya gönderi yapılması veya bu bölgelerden gönderi alınması neredeyse imkansızdır.

Kimlerin EORI Numarasına İhtiyacı Vardır?

Bir işletmenin EORI numarasına ihtiyacı olup olmadığı, faaliyet gösterdiği coğrafyaya ve ticaretin türüne bağlıdır. Genel olarak, aşağıdaki durumlarda bir EORI numarası gereklidir:

1. AB Gümrük Bölgesinde Kurulmuş İşletmeler: AB içinde yerleşik ve AB dışındaki bir ülkeyle (örn. Türkiye, ABD, Çin) ithalat veya ihracat yapan tüm işletmelerin bir EORI numarasına sahip olması gerekir.
2. Birleşik Krallık’ta Kurulmuş İşletmeler: Brexit’ten sonra, BK ile ticaret yapan işletmeler için EORI numarası zorunlu hale gelmiştir. BK dışındaki herhangi bir ülkeyle ithalat veya ihracat yapan BK merkezli işletmelerin bir BK (GB) EORI numarası alması gerekir.
3. AB/BK Dışından Ticaret Yapanlar: AB veya BK’da yerleşik olmayan ancak bu bölgelere mal gönderen veya bu bölgelerden mal alan işletmelerin de, gönderi yapabilmek için bir EORI numarası alması gerekebilir. Genellikle bu numarayı, gönderiyi AB veya BK gümrük bölgesine sokan nakliyeci veya gümrük komisyoncusu kullanır.

Bireysel tüketiciler içinse, kişisel kullanım amacıyla yapılan küçük gönderilerde EORI numarasına genellikle gerek yoktur. Ancak, ticari amaçla ithalat veya ihracat yapan bireylerin de EORI numarası edinmesi gerekebilir.

EORI Numarası Başvuru Süreci

EORI numarası almak, genellikle çevrimiçi olarak yapılan basit bir işlemdir ve ücretsizdir. Başvuru süreci, işletmenizin AB veya BK’da yerleşik olup olmadığına göre değişiklik gösterir.

Birleşik Krallık (BK) için: BK’da yerleşik bir işletme, BK hükümetinin resmi web sitesi (gov.uk) üzerinden EORI numarası için başvurabilir. Başvuru sırasında genellikle aşağıdaki bilgilere ihtiyaç duyulur:

• Unique Taxpayer Reference (UTR): İşletmenizin vergi numarası.
• İşletme Başlangıç Tarihi: İşletmenizin faaliyete başladığı tarih.
• SIC Kodu (Standard Industrial Classification): İşletmenizin faaliyet alanını tanımlayan kod.
• Government Gateway Kullanıcı Kimliği: Çevrimiçi hizmetlere erişim için kullanılan hesap bilgileri.

Avrupa Birliği (AB) için: AB’de yerleşik bir işletme, EORI numarasını, ilgili üye devletin gümrük otoritelerinden almalıdır. Her üye devletin kendi başvuru süreci ve gereksinimleri vardır. Örneğin, Almanya’da yerleşik bir işletme Alman gümrük otoritelerinden, Fransa’da yerleşik bir işletme ise Fransız gümrük otoritelerinden başvurmalıdır.

Brexit’in EORI Numarası Üzerindeki Etkisi

Brexit, EORI numarası sisteminde önemli değişikliklere yol açmıştır. 1 Ocak 2021 itibarıyla, BK artık AB gümrük birliğinin bir parçası değildir. Bu durum, ticaret yapan işletmeler için yeni gereksinimler ortaya çıkarmıştır:

• Çift EORI Numarası İhtiyacı: BK’da yerleşik olup hem BK hem de AB ile ticaret yapan işletmelerin artık iki ayrı EORI numarasına ihtiyacı vardır. Birisi BK’daki ithalat/ihracat için kullanılan GB ile başlayan bir numara, diğeri ise AB ile ticaret için kullanılan bir AB üyesi ülkenin koduyla başlayan bir numaradır (örn. DE, FR, NL).
• Sınırdaki Kontroller: Daha önce BK ve AB arasındaki ticaret için EORI numarasına ihtiyaç duyulmazken, artık bu numara gümrük beyannamelerinde zorunlu hale gelmiştir.

EORI Numarası Hakkında Önemli Bilgiler

• Son Kullanma Tarihi Yoktur: Bir EORI numarası, iptal edilmediği sürece geçerliliğini korur. Genellikle işletme kapandığında veya iflas ettiğinde hükümet tarafından iptal edilir.
• Bireysel İthalat: Bireysel tüketicilerin kişisel eşya ithalatı için EORI numarasına ihtiyacı yoktur. Ancak, bu durum ülkeye ve gönderinin değerine göre değişebilir, bu nedenle her zaman gümrük kurallarını kontrol etmek en iyisidir.
• Gümrük Komisyoncusu: Gümrük süreçleriyle uğraşmak istemeyen işletmeler, bu işlemleri onlar adına yürütebilecek bir gümrük komisyoncusu veya lojistik ortağıyla çalışabilirler. Bu tür ortaklar, genellikle kendi EORI numaralarını kullanarak gümrük işlemlerini gerçekleştirir.

Sonuç olarak, EORI numarası, uluslararası ticaretin karmaşıklığını basitleştiren ve gümrük süreçlerini daha şeffaf hale getiren kritik bir araçtır. Özellikle e-ticaret işletmeleri için, bu numara olmadan küresel pazarlara açılmak neredeyse imkansızdır. Bir EORI numarası edinmek, uluslararası ticaret yapan her işletme için atılması gereken ilk ve en önemli adımlardan biridir. Bu numara, operasyonel verimliliği artırırken, yasal uyumluluğu da güvence altına alır.