Enflasyon Muhasebesi Hesaplama
Enflasyon Muhasebesi Hesaplama | TÜFE Düzeltmesi ve Geçici Vergi Hesaplama Aracı 2025
Enflasyon muhasebesi hesaplama aracı ile dönem başı değer, dönem sonu TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) ve düzeltme farkı hesaplayın. Yüksek enflasyon dönemlerinde işletmelerin mali tablolarının gerçek durumu yansıtması için yapılan düzeltme işlemlerini ücretsiz hesaplayın. 2025 yılı güncel mevzuata göre hazırlanmış, mali müşavir onaylı hesaplama yöntemi.
💡 İpucu: Dönem başı değer, dönem sonu TÜFE oranını ve gerekirse kanunun kabul etmediği giderler ile istisna/indirimleri girerek enflasyon düzeltmesini hesaplayın.
Enflasyon Muhasebesi Nedir? 2025 Güncel Rehber
Enflasyon muhasebesi, yüksek enflasyon dönemlerinde işletmelerin mali tablolarının gerçek durumu yansıtması için yapılan düzeltme işlemidir. Türkiye’de 2023 yılından itibaren yüksek enflasyon nedeniyle enflasyon muhasebesi uygulaması yeniden yürürlüğe girmiştir.
Enflasyon Muhasebesi Ne Zaman Uygulanır?
Enflasyon muhasebesi uygulaması aşağıdaki durumlarda zorunludur:
- Kurumlar Vergisi Mükellefleri: Kurumlar vergisine tabi tüm işletmeler
- Gelir Vergisi Mükellefleri: Ticari kazanç elde eden ve bilanço esasına göre defter tutan gerçek kişiler
- TÜFE Artış Şartı: Son 3 yılın TÜFE artışının toplamı %100’ü geçmiş olmalı
- Dönem Sonu Şartı: Dönem sonu TÜFE, dönem başı TÜFE’den %10 fazla olmalı
Enflasyon Düzeltmesi Hesaplama Yöntemi
Enflasyon düzeltmesi hesaplaması için aşağıdaki formül kullanılır. TÜFE değerleri endeks olarak verilir (örneğin: 1.500, 1.800):
Düzeltme Farkı = Dönem Başı Değer × ((Dönem Sonu TÜFE Endeksi / Dönem Başı TÜFE Endeksi) – 1)
Örnek: Dönem başı TÜFE = 1.500, Dönem sonu TÜFE = 1.800 ise; Düzeltme Farkı = Değer × ((1.800/1.500) – 1) = Değer × 0,20 (%20 artış)
Matrah Hesaplama
Enflasyon muhasebesi hesaplamasında matrah şu şekilde hesaplanır:
Matrah Formülü:
- Matrah = Dönem Kârı + Kanunun Kabul Edilmeyen Giderler – İstisna ve İndirimler
Bileşenler:
- Dönem Kârı: Hesap dönemi içinde elde edilen brüt kâr
- Kanunun Kabul Edilmeyen Giderler: Vergi mevzuatına göre gider olarak kabul edilmeyen harcamalar
- İstisna ve İndirimler: Vergiden muaf tutulan gelirler ve indirimler
Geçici Kurumlar Vergisi Hesaplama
Düzeltme farkı üzerinden geçici kurumlar vergisi hesaplanır:
| Açıklama | Oran |
|---|---|
| Geçici Kurumlar Vergisi Oranı | %25 |
| Hesaplama | Matrah × %25 |
Enflasyon Muhasebesi Uygulama Şartları
Enflasyon muhasebesi uygulaması için belirli şartların sağlanması gerekir. Bu şartları bilmek, uygulamanın zorunlu olup olmadığını anlamanızı sağlar.
1. Mükellef Tipi Şartı
- Kurumlar: Kurumlar vergisine tabi tüm işletmeler zorunlu olarak uygular
- Gerçek Kişiler: Ticari kazanç elde eden ve bilanço esasına göre defter tutanlar uygular
- Basit Usul: Basit usulde vergilendirilenler uygulamaz
2. TÜFE Artış Şartı
- Son 3 yılın TÜFE artışının toplamı %100’ü geçmiş olmalı
- Bu şart her yıl yeniden kontrol edilir
- Şart sağlanmazsa uygulama durur
3. Dönem Sonu TÜFE Şartı
- Dönem sonu TÜFE, dönem başı TÜFE’den %10 fazla olmalı
- Bu şart dönemlik olarak kontrol edilir
💡 Önemli: Tüm şartların aynı anda sağlanması gerekir. Bir şart sağlanmazsa enflasyon muhasebesi uygulanmaz.
Enflasyon Muhasebesi Hesaplama Örneği
Aşağıda gerçek bir örnek ile enflasyon muhasebesi hesaplaması yapalım:
Örnek İşletme Verileri:
- Dönem Başı Değer: 100.000 TL
- Dönem Başı TÜFE Endeksi: 1.500
- Dönem Sonu TÜFE Endeksi: 1.800
- Dönem Kârı: 100.000 TL
- Kanunun Kabul Edilmeyen Giderler: 5.000 TL
- İstisna ve İndirimler: 10.000 TL
Hesaplama Adımları:
- Düzeltme Farkı: 100.000 × ((1.800/1.500) – 1) = 100.000 × (1,20 – 1) = 20.000 TL
- Matrah: 100.000 + 5.000 – 10.000 = 95.000 TL
- Düzeltilmiş Matrah: 95.000 + 20.000 = 115.000 TL
- Geçici Kurumlar Vergisi: 115.000 × %25 = 28.750 TL
Not: TÜFE değerleri endeks olarak verilmiştir. TÜFE artış oranı: ((1.800/1.500) – 1) × 100 = %20
Enflasyon Muhasebesi Hakkında Sıkça Sorulan Sorular (FAQ)
1. Enflasyon muhasebesi kimler için zorunludur?
Cevap: Kurumlar vergisi mükellefleri ve ticari kazanç elde eden gerçek kişiler (bilanço esasına göre) için zorunludur. TÜFE artış şartlarının sağlanması gerekir.
2. TÜFE artış şartı nasıl kontrol edilir?
Cevap: Son 3 yılın TÜFE artışlarının toplamı %100’ü geçmeli ve dönem sonu TÜFE, dönem başı TÜFE’den %10 fazla olmalıdır.
3. Düzeltme farkı nasıl hesaplanır?
Cevap: Düzeltme farkı = Dönem Başı Değer × ((Dönem Sonu TÜFE / Dönem Başı TÜFE) – 1) formülü ile hesaplanır.
4. Geçici kurumlar vergisi oranı ne kadar?
Cevap: Geçici kurumlar vergisi oranı %25’tir. Düzeltilmiş matrah üzerinden hesaplanır.
5. Basit usulde vergilendirilenler uygular mı?
Cevap: Hayır, basit usulde vergilendirilen gerçek kişiler enflasyon muhasebesi uygulamasından muaftır.
6. Enflasyon muhasebesi beyannamede nasıl gösterilir?
Cevap: Düzeltme farkı ve geçici kurumlar vergisi, ilgili beyannamelerde özel bölümlerde gösterilir. Mali müşavirinize danışın.
İlgili Hesaplama Araçları
🏢 Geçici Kurumlar Vergisi
Geçici kurumlar vergisi hesaplama aracı
💰 Brüt-Net Maaş
Brüt maaştan net maaş hesaplama
⚠️ Yasal Uyarı ve Sorumluluk Reddi
Bu enflasyon muhasebesi hesaplama aracı 2025 yılı güncel mevzuat baz alınarak hazırlanmıştır. Sonuçlar bilgilendirme amaçlıdır. Kesin hesaplama ve beyanname hazırlama için mutlaka mali müşavirinize danışınız. Enflasyon muhasebesi uygulaması karmaşık bir konudur ve profesyonel destek gerektirir.
Son Güncelleme: Ocak 2025 | Kaynak: Gelir İdaresi Başkanlığı, Vergi Usul Kanunu, Kurumlar Vergisi Kanunu